MPG یا مونوپروپیلن گلایکول (Mono Propylene Glycol) چیست؟
مقدمه
در دنیای صنایع شیمیایی، دارویی، غذایی و بهداشتی، ترکیبات آلی با کاربردهای گسترده از اهمیت بالایی برخوردار هستند. یکی از این ترکیبات مهم، مونوپروپیلن گلایکول (Mono Propylene Glycol) است که با نام‌های اختصاری MPG یا PG نیز شناخته می‌شود. این ماده به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردش، در بسیاری از صنایع حیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله از سیلیکا مارکت، به بررسی تعریف، ویژگی‌ها، کاربردها و مزایای MPG می‌پردازیم.
MPG چیست؟
مونوپروپیلن گلایکول (Mono Propylene Glycol) یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C₃H₈O₂ است که به صورت مایعی بی‌رنگ، بی‌بو و کمی چرب از نظر لمس شناخته می‌شود. این ترکیب از واکنش اپوکسید پروپیلن با آب تولید می‌شود و دارای نقطه جوش نسبتاً بالا و قابلیت مخلوط‌شدن کامل با آب و بسیاری از حلال‌های آلی است.
MPG یک دیول (ترکیب دو گروه الکلی) است و به دلیل ویژگی‌هایی مانند کم‌سمیت، قابلیت حلالیت بالا و پایداری شیمیایی، در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد.
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی MPG
- فرمول شیمیایی: C₃H₈O₂
- جرم مولکولی: 76.09 گرم بر مول
- نقطه ذوب: حدود -59 درجه سانتی‌گراد
- نقطه جوش: حدود 188 درجه سانتی‌گراد
- چگالی: 1.036 گرم بر سانتی‌متر مکعب
- حلالیت: کاملاً محلول در آب، اتانول و کلروفرم
- ویسکوزیته: نسبتاً پایین و مناسب برای کاربردهای صنعتی
انواع مونوپروپیلن گلایکول
MPG بر اساس درجه خلوص و کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شود:
- درجه صنعتی (Industrial Grade):
برای استفاده در سیستم‌های ضد یخ، حلال‌های صنعتی و تولید پلیمرها. - درجه غذایی (Food Grade):
مطابق با استانداردهای FDA و EFSA، در صنایع غذایی، نوشیدنی‌ها و میزبان‌های طعم‌دهنده استفاده می‌شود. - درجه دارویی (Pharmaceutical Grade):
با خلوص بالا و بدون ناخالصی‌های سمی، در تولید داروها، شامپوها، کرم‌ها و محصولات آرایشی بهداشتی به کار می‌رود.
کاربردهای MPG در صنایع مختلف
1. صنایع غذایی و نوشیدنی
MPG به عنوان مایع حامل طعم‌دهنده‌ها و رنگ‌ها، نگهدارنده رطوبت (humectant) و کاهنده نقطه انجماد در محصولات غذایی استفاده می‌شود. همچنین در تولید شیرین‌کننده‌های مصنوعی، آب‌میوه‌های غیر الکلی و محصولات بیسکویی کاربرد دارد.
2. صنایع دارویی و پزشکی
به دلیل کم‌سمیت و قابلیت جذب خوب، MPG به عنوان حلال داروها، افزودنی در قطره‌ها، کرم‌ها، اسپری‌های بینی و محصولات استنشاقی استفاده می‌شود.
3. محصولات آرایشی و بهداشتی (کوزمتیک)
در تولید لوسیون، کرم، شامپو، رژ لب و دئودورانت‌ها، MPG به عنوان نرم‌کننده پوست (emollient) و جلوگیری از خشک شدن محصولات عمل می‌کند.
4. صنایع شیمیایی و پلیمری
MPG در تولید پلی‌استر، رزین‌ها، حلال‌های صنعتی و روغن‌های هیدرولیک کاربرد دارد. همچنین به عنوان ماده اولیه در سنتز ترکیبات آلی دیگر استفاده می‌شود.
5. سیستم‌های ضد یخ و خنک‌کننده
در سیستم‌های خنک‌کننده صنعتی و تهویه مطبوع، MPG به عنوان مایع انتقال حرارت و ضد یخ غیرسمی جایگزین اتیلن گلایکول می‌شود، زیرا برای محیط زیست و انسان بی‌خطرتر است.
6. سیگار الکترونیکی (ابری)
در مایعات سیگار الکترونیکی (E-Liquid)، MPG به عنوان حامل نیکوتین و طعم‌دهنده‌ها عمل می‌کند و باعث ایجاد “حلقه دهان” (throat hit) می‌شود.
مزایای استفاده از MPG
- کم‌سمیت و ایمن برای انسان (در مقادیر مجاز)
- قابلیت تجزیه زیستی و تأثیر کم بر محیط زیست
- پایداری شیمیایی بالا در دماهای مختلف
- قیمت مناسب نسبت به برخی جایگزین‌ها
- سازگاری عالی با سایر مواد شیمیایی
نکات ایمنی در استفاده از MPG
- با وجود ایمنی نسبی MPG، تماس طولانی‌مدت با پوست یا استنشاق بخارات آن ممکن است باعث تحریک شود.
- در صورت بلع مقدار زیاد، ممکن است علائمی مانند سرگیجه، تهوع یا سردرد ایجاد کند.
- ذخیره‌سازی در محل خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید توصیه می‌شود.
چرا سیلیکا مارکت؟
در سیلیکا مارکت، ما به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان معتبر مواد شیمیایی در ایران، مونوپروپیلن گلایکول با کیفیت بالا و در درجات مختلف (غذایی، دارویی و صنعتی) را با قیمت رقابتی و تحویل سریع ارائه می‌دهیم. تمامی محصولات ما مطابق با استانداردهای بین‌المللی و دارای گواهی کیفیت (COA) هستند.
جمع‌بندی
مونوپروپیلن گلایکول (MPG) یکی از پرکاربردترین ترکیبات شیمیایی در صنایع مختلف است که به دلیل خواص منحصر به فردش، جایگاه ویژه‌ای در تولید محصولات غذایی، دارویی، کوزمتیک و صنعتی دارد. انتخاب نوع صحیح MPG بر اساس کاربرد و درجه خلوص، تضمین‌کننده کیفیت نهایی محصولات شماست.
اگر به دنبال تأمین MPG با کیفیت و قیمت مناسب هستید، سیلیکا مارکت همراه شماست.
- silicamarket
- مرداد 27, 1404
- 24 بازدید
